Otonom araçlara yönelik sektör beklentileri, yakın zamanda gerçekleşecek buluşlara ilişkin iyimserlikten, sürücüsüz araçların geniş ölçekte yollara çıkacağına dair kötümserliğe kadar çeşitlilik gösteriyor. Goldman Sachs Research, kısmi otomasyon ve destekli sürüşün giderek yaygınlaştığına dair birtakım işaretler görüyor. Tam otonom otomobillerin yaygınlaşması önceden tahmin edilenden daha uzun sürecek gibi görünüyor; ancak bu segment büyümeye devam edecek ve uzun vadede pazardaki payı daha da büyüyecek.

Goldman Sachs Research için otomobiller ve endüstriyel teknolojiler üzerine çalışan Mark Delaney, ekibine ait rapordaki yazısında "Sonuç olarak, gelişmiş yapay zeka teknolojisinin sektörün daha yüksek performans seviyelerine ulaşmasına yardımcı olacağına inanıyoruz; ancak aynı zamanda otonom araçların geniş ölçekte benimsenmesinde temel senaryo olarak hâlâ en az birkaç yıl uzakta olduğunu da düşünüyoruz dedi" dedi.
Kanıt 1: Goldman Sachs Research has lowered its expectations for AV penetration
GS'ün küresel seviyede otonom araçların benimsenmesine ilişkin eski ve yeni tahminleri

Kaynak: Şirket verileri, Goldman Sachs Research
2030 yılına gelindiğinde küresel çapta yeni otomobil satışlarının %10 kadarı Seviye 3 araçlar olabilir: Sürücülerin gözlerini yoldan ayırmasına ve açık havalarda otoyolda ilerlemek gibi belirli durumlarda ellerini direksiyondan ayırmasına olanak tanıyan otonom otomobiller. (Önceki tahmin yüzde 12 civarındaydı.) Tam otonom otomobil satışları (Seviye 4) aynı zaman diliminde toplam satışların yaklaşık %2,5'ini oluşturabilir (%3,5 civarındaki önceki tahminle karşılaştırıldığında).
Aynı zamanda, sürücü gözetimi gerektiren kısmi otonom Seviye 2 / Seviye 2+ araçların bu yılki satışların yaklaşık %20'sinden 2027'de yaklaşık %30'a çıkacağı tahmin ediliyor (önceki tahmin %24 civarındaydı).
Kanıt 2: Araçlardaki otonom seviyesi

Kaynak: SAE, NHTSA, Şirket verileri. Goldman Sachs Research
Bu tahmin aynı zamanda 2030 yılına kadar birkaç milyon ticari otonom araçtan oluşan küresel bir filonun araç paylaşımı için kullanılacağını da ima ediyor. Bu, dünya çapındaki toplam otomobil sayısının çok küçük bir bölümünü teşkil etse de, robotaksiler için 25 milyar dolardan büyük bir pazar anlamına geliyor.
Yapay zeka sürücüsüz otomobil endüstrisini nasıl geliştirebilir?
Şu anda yollarda bazı otonom araçlar geziyor olsa da (San Francisco, Phoenix, Wuhan ve Pekin gibi pazarlarda), bu teknoloji henüz geniş çapta uygulamaya alınmış değil. Mevcut araçların %60'ında belirli seviyede sürücü desteği bulunurken, 2026 yılındaki toplam küresel araç satışlarının yalnızca %1-2'sinin Seviye 3 özelliklerine sahip olması bekleniyor.
Teknoloji kısıtlamalarının yanı sıra düzenleyici ve iş modeli hususları nedeniyle, daha yüksek seviyedeki sürüş otomasyonu Goldman Sachs Research'ün 2022'deki tahmininden daha yavaş uygulamaya koyuldu.
Bununla birlikte, yapay zeka ilerlemelerinin önemli ölçüde daha otonom araçların benimsenmesini hızlandırabileceğine dair işaretler de söz konusu. Analistlerimiz yazılarında şöyle diyor: "Yapay zeka ölçeklendirmesi üzerine yapılan araştırmalar, eklenen işlemcilerin, daha büyük öğrenme veri setlerinin ve geliştirilmiş model mimarilerinin daha iyi yapay zeka modeli performansına katkıda bulunması gerektiğini gösteriyor."
Düşük donanım maliyetleri otonom araçların benimsenmesinin artışında bir diğer potansiyel nedenidir. Sürücü desteği ve tam otonom araçlarda onlarca kamera, sensör ve bazı durumlarda lidar (ışıklı radar) cihazları kullanılır. Örneğin, bugün yollarda bulunan bazı Seviye 2+ otomobillerde 8 kamera kullanılırken, bazı Seviye 4 araçlarda 29 kamera kullanılmaktadır. Bu bileşenlerin maliyetleri düştükçe otonom araçlar daha ucuz ve daha verimli hale gelecektir.
Otonom araçların benimsenmesindeki bu hızlanma, çip üreticileri, araç paylaşım şirketleri, otonom teknoloji geliştiricileri ve bazı otomobil üreticileri de dahil olmak üzere sektördeki bir dizi hisse senedinin çeşitliliğini güçlendirebilir.
Goldman Sachs Research daha da ileriye baktığında, otonom araç satışlarının (Seviye 3 otomasyon veya üzeri) 2040 yılında tüm hafif araç satışlarının yaklaşık %60'ını oluşturacağı bir boğa senaryosu görüyor. Daha az iyimser bir senaryoda bile otonom araçların yeni satışların yaklaşık %40'ını oluşturması muhtemeldir.
Sürücüsüz otomobiller araç paylaşımı işini nasıl değiştirecek?
Otonom araç benimseme oranlarının, Seviye 3 veya üzeri otonom araç satışlarının 2040 yılına kadar tüm satışların %90'ını oluşturabileceği düşünülen Çin'de, en yüksek seviyede olması bekleniyor. Analistlerimize göre, 2040 yılına kadar Avrupa'daki tüm otomobil satışlarının yaklaşık %80'i ve ABD'deki tüm otomobil satışlarının yaklaşık %65'i gelişmiş otonom araçlar olabilir.
Kanıt 3: Otonom araç benimsenme oranının büyük ekonomilerde artması bekleniyor
Kilit bölgelerin seviye 3/4/5 benimsenme oranı

Kaynak: Şirket verileri, Goldman Sachs Research
Bu araçların büyük bir kısmının araç paylaşım şirketleri tarafından kullanılması bekleniyor. Maliyet modeli, araç paylaşım şirketlerinin sürücüsüz otomobillere geçiş yapmasını giderek daha zorlayıcı hale getiriyor. Goldman Sachs Research, robotaksiler için araç sürüş maliyetlerinin şu anda tahmini olarak mil başına 3,13 dolar olduğunu, ancak 2030'da mil başına 1 doların altına, 2040'ta ise mil başına 58 sente düşebileceğini öngörüyor. Robotaksinin kurumsal genel giderler ile ar-ge'nin de hesaba katıldığı maliyetleri önemli ölçüde daha yüksek; ancak bu rakamın 2024'te bir araç için mil başına tahmini 184 dolardan 2030'da mil başına yaklaşık 12 dolara (ve 2040'ta 1 dolara yakın) düşmesi bekleniyor.
Araç paylaşım operatörleri otonom araç filolarını büyüttükçe, analistlerimiz arz tarafı sektör yapısının oldukça parçalı (yani milyonlarca bireysel sürücü) yapıdan daha konsolide (yani bir avuç otonom araç filosu operatörü) yapıya doğru kademeli olarak değişmesini bekliyor. Ancak otonom araçlar önümüzdeki 3-5 yıl içinde belirli coğrafyalarda kademeli olarak konuşlandırılacak olsa bile, tek seçenek olmaktan ziyade belirli rotalar için ek tedarik olarak faaliyet göstermeleri muhtemeldir.
Goldman Sachs Research, en kârlı rotaların genellikle otonom araç teknolojisi perspektifinden çözülmesi en karmaşık rotalar olduğunu belirtiyor (havaalanından alma/bırakma, şehrin kalabalık sokaklarındaki gece hayatı için gece geç saatte alma/bırakma ). Yakın ve orta vadede, otonom araçlar ile insan sürücülerin bir arada olduğu hibrit bir modelin, araçların yaygın olarak kullanılabilirliğini ve sürücüler için daha iyi bir kullanıcı deneyimini sağlaması muhtemeldir.
Bu makale yalnızca eğitim amaçlı sağlanmaktadır. Bu makalede yer alan bilgiler, herhangi bir Goldman Sachs kuruluşunun alıcıya tavsiyesi niteliğinde değildir ve Goldman Sachs, bu makale aracılığıyla alıcılara herhangi bir mali, ekonomik, hukuki tavsiye veya yatırım, muhasebe ya da vergi tavsiyesi sunmamaktadır. Ne Goldman Sachs ne de bağlı şirketlerinden herhangi biri, bu makalede yer alan beyanların veya herhangi bir bilginin doğruluğu veya eksiksizliği konusunda açık veya zımni herhangi bir beyanda bulunmaz veya garanti vermez ve bu nedenle her türlü sorumluluk (doğrudan, dolaylı veya sonuç olarak ortaya çıkan kayıp veya hasar dahil) açıkça reddedilir.
Kaynak: Bu makale 19 Ağustos 2024 tarihinde www.goldmansachs.com adresinde "Kısmi otonom otomobillerin 2030 yılına kadar yeni araç satışlarının %10'unu oluşturacağı tahmin ediliyor" başlığı altında yayınlandı. Lütfen burada yer alan beyanların yatırım tavsiyesi niteliğinde olmadığını unutmayın.
Fotoğraf sahipleri: Adobe Stock – Resim 1: kinwun, Resim 2: Andrey Popov