Net sıfır karbon emisyonu projesinin global çapta büyümesiyle elektrikli araçlar (EV’ler) gittikçe daha çok tercih ediliyor. Goldman Sachs Research analizlerine göre, EV’ler, 2035 yılına kadar dünya genelinde yeni araba satışlarının yaklaşık yarısını temsil ediyor olacak.
Elektrik enerjisi fiyatlarındaki artış, bataryaların üretiminde kullanılan materyallerde yaşanan enflasyon ve ABD’nin Enflasyon Düşürme Yasası (IRA) ve Avrupa’nın IRA’ya verdiği karşılık gibi çeşitli hükümet politikaları gibi karşı eğilimler sebebiyle EV sektöründeki büyüme yavaşlamış olsa da stratejistlerimiz, teknolojik gelişmelerin önümüzdeki yıllarda bu engellerin üstesinden geleceğini tahmin ediyor.
Resim 1: Elektrikli araçlara geçişin hızlanması bekleniyor
Kaynak: IHS Global Insight, Goldman Sachs Research · 2022-2040 tahminleri
Goldman Sachs Research analistleri, 2020 yılında 2 milyon civarında olan EV satışlarının 2040 yılına kadar yaklaşık 73 milyona ulaşacağını tahmin ediyor. Aynı şekilde, o dönemde global araba satışlarının sadece %2’sini oluşturan EV satışlarının %61 pazar payına ulaşması bekleniyor. Birçok gelişmiş ülkede EV satışlarının pazar payının %80’i aşacağı öngörülüyor.
Goldman Sachs hisse araştırmaları stratejisti Kota Yuzawa, ekibi tarafından hazırlanan raporda, “Otomotiv sektörünün 2020 ila 2030 yılları arasında büyük bir dönüşüm geçirmesini bekliyoruz. Elektrikle çalışan araçların ve otonom sürüş teknolojilerinin benimsenmesi, bu dönüşüme öncülük edecek” diye açıklıyor. Çevre kurallarının katılaştırılması ve elektrik enerjisi tüketen teknolojilerin daha sofistike bir hâle gelmesi sayesinde EV sekötrünün büyümesinde herhangi bir engel kalmayacağı aşikâr. Ama sektörün kâr kaynakları büyük ölçüde değişecek.
Resim 2: AB’nin elektrikli araç satışlarına liderlik etmesi bekleniyor
Kaynak: IHS Global Insight, Goldman Sachs Research · 2022-2040 tahminleri
Goldman Sachs Research, bu ekosistemin büyümesiyle birlikte sektörün para kazanma şeklinin de değişime uğrayacağını tahmin ediyor. Stratejistlerimiz, benzinli motorla çalışan ürünlerdeki satışlar düşse bile bu on yıllık süreçte EV satışlarının yıllık bazda %32 artış gerçekleştireceğini öngörüyor. Global otomobil sektörünün 2020 yılında $315 milyar seviyesinde olan işletme kârlarının 2030 yılında $418 milyara ulaşması, EV’lerin kâr havuzunun da $1 milyardan $110 milyara yükselmesi bekleniyor.
Bu süre zarfında, araçların maliyetinin yaklaşık %40’ını oluşturan EV bataryalarının piyasası gittikçe daha konsantre bir hâl alıyor. Goldman Sachs Research tahminlerine göre, 2020 yılında global pazar payının %80’inden fazlası en büyük beş batarya üreticisine aitti. Öte yandan, en büyük beş otomobil üreticisi global pazarın sadece %40’ını temsil ediyordu. Fiyat belirleme gücünün batarya üreticilerine geçmesiyle bu şirketler için daha yüksek kazançlar sağlama yolu açıldı. Batarya üreticilerinin fiyat belirleme gücünü daha dengeli bir hâle getirmek isteyen araç montaj firmaları dikey entegre üretim ve ortak girişim fabrikaları kurmak için büyük bir çaba sarf ediyor.
Resim 3: Elektrikli araçların kâr getirisinin hızla büyümesi bekleniyor
Kaynak: IHS Global Insight, şirket verileri. Goldman Sachs Research · 2020 verileri, sektör genelinde her segmentin ortalama OPM’si baz alınarak hesaplanmıştır ve her şirketin segmentlere göre kâr havuzunun bir toplamı değildir.
Aynı zamanda, hükümet politikaları da tedarik zincirlerini değiştirecek gibi görünüyor. Batarya tedarik zincirinde dört ana bileşen ağırlıklı olarak Çin’e odaklanmış olsa da Goldman Sachs Research analizlerine göre, ABD’nin Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) EV’lerin montajını, batarya montajını ve malzeme üretimini yerelleştirmeyi amaçlıyor. Bu bağlamda, şirketler, Çin’de kurulup ABD’ye ihraç edilmiş olan batarya tedarik zincirlerini kullanamayacaklar.
Stratejistlerimiz, IRA için resmi duyurunun 2023 Mart’ta yapılacağına dair kuvvetli sinyaller alıyorlar ve bunun, ABD’de EV, bataryalarla ilgili ürünler ve EV bileşenleri için yerel üretimi destekleyen imalatçılara büyük avantajlar sağlaması bekleniyor.
Resim 4: Batarya üretimi büyük ölçüde Çin’e bağımlı durumda
Kaynak: ABD Ticaret Bakanlığı, Goldman Sachs Research.
EV sektörü kısa vadede çeşitli zorluklarla karşılaşacak. EV fiyatları düşüyor ve bu, sektörün kâr marjlarının daralmasına yol açabilir. Enerji dönüşümü karmaşası bir “yeşilflasyon” durumu yarattı. Goldman Sachs Research analistleri, bataryalara olan talepteki artışın, batarya üretiminde kullanılan ana malzemelerin fiyatlarını yükselttiğini söylüyor. 2023 yılında batarya maliyetlerinin bir önceki yıla göre %6 artması bekleniyor: “EV araçların ana maliyetlerinin, içten yanmalı motorlu (ICE) araçların maliyetlerinden daha yüksek olduğunu düşünürsek, batarya ve yarı iletken malzemeler gibi alanlarda teknolojik inovasyonlarla maliyetlerin düşürülmesi, EV’lerin daha geniş çapta benimsenmesini sağlayabilir” diye yazıyorlar.
Şimdilik, söz konusu enerji fiyatları olduğunda EV’lerin pek de avantaj sahibi olduğu söylenemez. Ham petrol fiyatları bir süredir $80/varil civarına yerleşmişken elektrik fiyatları yükseliş trendinde. Bu da söz konusu maliyetler olduğunda EV’lerin avantajlı bir konumda olmamasına yol açıyor. Hibrit araç sektörünün tecrübesine bakarsak, EV’lerin bir getiri sürecine girmesi gerekiyor (EV sahibi olmanın ve kullanmanın maliyeti ile ICE araç sahibi olmanın ve kullanmanın maliyetinin dengelenmesi için gereken süre). Goldman Sachs Research bunun yaklaşık üç yıllık bir süreç olduğunu tahmin ediyor. Analistlerimiz, elektrikli araçların 2027 yılında bu seviyeye geleceğini öngörüyor.
Resim 5: Elektrikli araçların global satış büyümesinin iki haneli sayılara ulaşması bekleniyor
Kaynak: HIS Global Insight, Goldman Sachs Research.
Tüketicilerin, hükümet politikalarından nasıl etkilenecekleri de henüz belli değil. Örneğin, ABD’nin IRA yasası müşterilerin yıllık gelirleriyle ilgili ve aracın vergi teşviklerinden yararlanabilmesi için belirlenecek perakende fiyatıyla ilgili yeni limitler getiriyor.
Bu zorluklar göz önünde bulundurulduğunda, Goldman Sachs Research, teknolojik inovasyonların sektör için çok önemli bir rol oynayacağını söylüyor. Stratejistlerimiz, bu on yıllık süreçte EV batarya pazarının ciddi anlamda büyümesini bekliyor. Yeni malzemelerin geliştirilmesinin ve yeni batarya tasarımlarının ortaya çıkmasının bunda önemli bir rol oynayacağı düşünülüyor. Bunlara ek olarak, güç aktarım mekanizmalarının ve ısı yönetimlerinin daha verimli bir hâle geleceği, enerji tüketiminin azalacağı ve mühendislerin, elektrikli araçların ağırlığını azaltmak için yeni yöntemler bulacakları tahmin ediliyor. “Bu tür kısa vadeli zorlukları aşmak için teknolojik inovasyonlar önemli bir rol oynuyor” diye yazıyorlar.
Kaynak: Bu makale, 10 Şubat 2023 tarihinde www.goldmansachs.com web sitesinin “Insights” (Fikirler) kategorisinde yayınlanmış olan “Electric vehicles are forecast to be half of global car sales by 2035” (2035 yılına kadar global araba satışlarının yarısının elektrikli araçlar olması bekleniyor) isimli makale temel alınarak hazırlanmıştır.
Fotoğraf sahipleri: Adobe Stock – 1. Resim: Emanuel Corso, 2. Resim: Gorodenkoff